Secara umumnya, pemakanan yang baik adalah kunci kepada kesihatan mental dan fizikal yang baik. Ini kerana apabila tubuh badan anda telah mendapatkan makanan yang seimbang, ia bukan sahaja menjadikan kesihatan lebih baik tetapi juga turut mempengaruhi perasaan anda dan cara badan anda berfungsi dengan lebih positif.
Selain itu, pemakanan adalah bahagian penting bagi fasa tumbesaran dan pembangunan. Pemakanan yang lebih baik berkaitan dengan peningkatan kesihatan bayi, kanak-kanak dan ibu, sistem imun yang lebih kuat, kehamilan dan kelahiran yang lebih selamat, risiko penyakit tidak berjangkit yang lebih rendah seperti diabetes dan penyakit kardiovaskular dan umur yang panjang.
Sebaliknya, malnutrisi pula merupakan ancaman besar kepada kesihatan manusia. Kebanyakan negara kini mengalami masalah di mana rakyat mereka tidak mendapat zat makanan yang mencukupi – terutamanya di negara berpendapatan rendah dan sederhana.
Terdapat pelbagai bentuk kekurangan zat makanan. Ini termasuk kekurangan vitamin atau mineral, berat badan berlebihan, obesiti dan menghidap penyakit tidak berjangkit yang berkaitan dengan diet. Oleh itu, adalah penting untuk anda ketahui kadar nutrien yang diambil pada setiap jenis hidangan yang disediakan.
Apa itu nutrien?
Untuk pengetahuan anda, nutrien ialah bahan kimia yang terdapat dalam setiap hidupan di Bumi. Mereka diperlukan untuk kehidupan manusia, tumbuhan, haiwan, dan semua organisma lain.
Nutrien adalah penting dalam membantu memecahkan makanan untuk memberi tenaga kepada organisma yang mana ia digunakan di dalam setiap proses badan organisma. Beberapa proses adalah pertumbuhan (membina sel), membaiki (menyembuhkan luka), dan mengekalkan kehidupan (pernafasan).
Jadinya, makanan yang mempunyai nutrien ialah makanan yang membantu anda:
- Tumbuh (Meningkat besar)
- Membaiki tisu badan
- Membina tisu otot baru
Tiada makanan tunggal akan memberikan anda jumlah nutrien yang betul. Oleh itu, anda perlu menggabungkan makanan daripada semua kumpulan makanan yang berbeza, anda boleh memenuhi keperluan harian badan anda.
Selain itu, terdapat dua jenis nutrien berbeza iaitu makronutrien dan mikronutrien. Kedua-dua nutrien ini boleh diperolehi daripada persekitaran. Makronutrien membekalkan tenaga kepada makhluk hidup untuk fungsi sistem metabolik. Mereka menyediakan tenaga yang besar jika ia ditukar digunakan untuk mendapatkan tenaga. Makronutrien termasuk lemak, protein, dan karbohidrat.
Mikronutrien pula menyediakan komponen penting untuk metabolisme dijalankan. Kebiasaannya, nutrien jenis ini membina dan membaiki tisu yang rosak untuk mengawal proses badan. Mikronutrien termasuk kalsium, zat besi, vitamin, zat besi, mineral dan vitamin C.
Harus diingatkan, tidak semua nutrien membekalkan tenaga tetapi diperlukan untuk beberapa bentuk atau yang lain. Makronutrien adalah nutrien yang diperlukan oleh badan dalam jumlah yang banyak.
Sementara mikronutrien pula diperlukan oleh badan dalam jumlah yang kecil.
| Mikronutrien | Makronutrien |
|---|---|
| Keperluan | |
| Diperlukan dalam kuantiti yang sangat kecil. | Diperlukan dalam kuantiti yang lebih besar. |
| Fungsi | |
| Mencegah penyakit. | Membekalkan tenaga. |
| Akibat Kekurangan | |
| Boleh mengakibatkan penyakit seperti Anemia, Goiter dan Skurvi | Boleh mengakibatkan penyakit seperti Kwashiorkor, Marasmus dan malnutrisi |
| Akibat Penggunaan Berlebihan | |
| Pengambilan vitamin yang berlebihan membawa kepada kerosakan hati dan saraf. | Pengambilan makronutrien yang berlebihan mengakibatkan penyakit kardiovaskular, diabetes dan obesiti |
| Jenis/Contoh | |
| Vitamin, mineral dan unsur surih. | Karbohidrat, protein dan lemak. |
| Sumber | |
| Terdapat dalam buah-buahan, sayur-sayuran, telur, makanan yang ditapai | Terdapat banyak terdapat dalam bijirin, ikan, kekacang, daging, kentang |
| Kelebihan | |
| Nutrien mikro menyumbang kepada pertumbuhan badan dan pencegahan penyakit. | Membekalkan tenaga yang diperlukan untuk sistem metabolisme. |
Apa itu mendapatkan diet yang sihat dan bernutrisi?
Untuk memperoleh diet yang diperlukan tubuh, anda perlu:
- Makan pelbagai makanan daripada setiap kumpulan makanan (yang disenarai di dalam piramid makanan) mengikut saiz hidangan yang disyorkan.
- Pilih makanan yang rendah lemak dan gula.
- Pilih dan sediakan makanan yang kurang garam.
- Belajar membaca dan memahami label makanan.
Cara paling berkesan untuk mengetahui kandungan nutrien yang disediakan di dalam makanan adalah menerusi mengenalpasti nutrien yang disenarai di dalam label makanan.
- Label ini akan menunjukkan saiz hidangan makanan, dan berapa banyak kalori dan gram lemak untuk hidangan yang diambil, serta berapa banyak kalori makanan itu datang daripada lemak.
- Label ini juga akan menyatakan kandungan vitamin dan mineral penting yang disediakan oleh makanan tersebut.